امکانات و تجهیزات واگن‌ها

واگن های باری انواع مختلفی دارند که بر اساس ساختارشان قابل تخلیه و بارگیری هستند. شناخت واگن های باری کمک می کند تا صاحبان کالا با توجه به ماهیت کالای خود، بهترین نوع واگن را برای حمل و نقل انتخاب کنند. در این مطلب ابتدا به تعریف واگن پرداخته و سپس انواع واگن های باری را معرفی می کنیم.

واگن چیست؟

واگن عمده ترین بخش ناوگان ریلی را تشکیل می دهد که به عنوان کوچکترین واحد قطار در انواع مسافربری و باری از آن یاد می شود. در قطارهای باری واگن ها به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند که با توجه به حجم و ماهیت بار از آن ها استفاده می کنند.

واگن مسقف

واگن باری مسقف طوری طراحی شده که پس از بارگیری درب آن کاملاً بسته و پلمپ می شود تا بارهای درون آن از هر آسیبی در امان باشند. برای حمل کالاهای آسیب پذیر مانند بارهای فله مثل گندم، بارهایی که در کیسه قرار دارند مثل کود شیمیایی و کالاهای حساس در مقابل نور خورشید، از واگن مسقف استفاده می شود. این واگن ها در دو نوع ۲ و ۴ محوره ساخته می شوند که همگی مجهز به تهویه هوا و درب برای بارگیری و تخلیه هستند. واگن مسقف می تواند ۱۳۸ متر مکعب یا ۶۸ تن بار را جابجا کند.

واگن باری مسقف

واگن فله بر

واگن باری فله بر امکان تخلیه بار از پایین را دارد و برای حمل کالاهایی مانند غلات یا زغال سنگ مناسب است. این واگن ها می توانند ۷۱ تن بار را در هر بار جابجایی حمل کنند.

واگن باری فله بر

واگن مسطح یا پلتفرم

واگن های باری مسطح یکی از انواع وسایل حمل و نقل هستند که برای جابجایی بارهای سنگین مانند ماشین آلات، کانتینرها، آهن و میلگرد از آن ها استفاده می شود. این واگن ها در واقع صفحات فلزی مسطح بزرگی هستند که بار روی آن ها قرار می گیرد و در اندازه های ۲، ۴ و ۶ محوره ساخته می شوند. ستون های فولادی که بر روی این سطوح قرار گرفته ایمنی بار را حفظ کرده و آن را مهار می کند. واگن باری مسطح می تواند در هر بار جابجایی ۷۱ تن بار را جابجا کند. یکی از انواع واگن های مسطح واگن کمرشکن است که تنها ۵ عدد از آن در ایران وجود دارد و برای حمل بارهای بسیار سنگین از آن استفاده می شود.

واگن باری مسطح

 واگن یخچال دار

واگن های باری یخچال دار در اندازه ۲ و ۴ محوره و با عایق پشم شیشه، ورق‌ های آکوستیک، چوب پنبه های مصنوعی، ورق‌ های سربی و ورق ‌های ضد‌ زنگ فولادی ساخته می شوند. یک کمپرسور خنک کننده دمای داخلی این یخچال ها را خنک نگه می دارد که اندازه آن قابل تنظیم می باشد. درب های این واگن ها نیز به صورت کامل پوشانده شده و هیچ هوایی از بیرون به داخل آن راه پیدا نمی کند. از این واگن ها برای حمل مواد فاسد شدنی، دارو و مواد غذایی تا وزن ۴۰ تن استفاده می شود.

واگن باری یخچال دار

واگن مخزن دار

واگن باری مخزن دار تانکری استوانه ای شکل است که در اندازه ۲ و ۴ محوره تولید می شود و برای حمل مایعات تا وزن ۵۶ تن از آن استفاده می کنند. جنس بدنه این مخزن ها از فولاد است که قطر آن به ۸ الی ۱۲ میلیمتر می رسد. این واگن ها دارای شیر تخلیه هستند که پس از بارگیری پلمپ شده و گاز داخل آن نیز تخلیه می گردد.

واگن باری مخزن دار

واگن باری لبه بلند

واگن های باری لبه بلند در اندازه ۲، ۴ و ۶ محوره ساخته می شوند که برای حمل کالاهایی با وزن کم و اندازه بزرگ کاربرد زیادی دارند. برخی از این واگن ها امکان بارگیری از کف را نیز دارند و تا ۵۷ تن بار را حمل می کنند. واگن شن کش یکی از انواع واگن لبه بلند است که امکان تخلیه از کف دارد.

واگن باری لبه بلند

واگن باری لبه کوتاه

واگن های لبه کوتاه برای جابجایی بارهای سنگین و کم حجم مانند محصولات ساختمانی و آهن آلات به کار می روند. این واگن ها حداکثر تا ۵۶ تن بار را جابجا می کنند و در دو اندازه ۲ و ۴ محور ساخته می شوند.

واگن باری لبه کوتاه

واگن حمل خودرو

واگن‌ حمل خودرو به دو صورت روباز و مسقف طراحی و تولید می‌شود. نوع رو‌باز آن ۲۵ متر طول داشته و قابلیت بارگیری ۱۲ تا ۱۵ خودرو را دارد. برای حمل خودروهای سواری و وانت ‌های باری سبک از این واگن ها استفاده می شود.

واگن حمل خودرو

انواع دیگر واگن های باری

علاوه بر واگن های باری که در بالا از آن ها نام بردیم، انواع دیگری از این وسیله حمل و نقل وجود دارد که فرایند جابجایی بار را آسان تر می کند. از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• واگن مسطح با دیواره های انتهایی

• واگن مسطح با دیواره های میانی

• واگن حمل حیوانات

• واگن ریل کش

• واگن قیفی یا Hopper

سامانه قطاربار به صورت تخصصی با بهره گیری از دانش فنی، با بیش از ۴۰ انبار توشه مجهز به امکانات تخلیه و بارگیری در شبکه ریلی کشور آماده خدمت رسانی به صاحبان کالا است. امروزه این امکان وجود دارد که برای حمل انواع بار اعم از خرده بار، بار عمده و بار سازمانی به وسیله قطار اقدام کرد.

معرفی قطارهای مسافربری – از اتوبوسی و تندرو تا ۴ تخته و ۶ تخته

سفر با قطار حال و هوای به خصوص خودش را دارد. همه ما این تجربه لذت بخش را در طول زندگی داشته ایم که خاطرات سفر با قطار و حس و حال خوب آن در ذهنمان باقی مانده است. گویا در کوپه قطار و حال و هوای خانوادگی و دورهمی اش حس مثبتی وجود دارد که در هیچ وسیله سفر دیگری نمی توان این حس را تجربه کرد. با توجه به این که قطار یک وسیله نقلیه کاملا ایمن و راحت  بوده و دارای قیمتی مناسب تر نسبت به هواپیماست، معمولا مخاطب زیادی دارد.

 قطارهای اتوبوسی

هر کسی می داند که در بین وسایل نقلیه مختلف، قطار امن ترین وسیله برای سفر است. اگر قیمت گران بلیط هواپیما و چالش های سفر با اتوبوس را نمی پذیرید، هم چنین می خواهید با هزینه ای کمتر از قطارهای معمولی سفر کنید، قطار اتوبوسی، پیشنهاد مناسبی برای شما می باشد. قیمت ارزان از مهم ترین ویژگی های این قطارها می باشد.

قطار تندرو 

قطار تندرو یا سامانه قطار راه آهن پرسرعت، قطاری است که نسبت به قطار معمولی به طور چشمگیری از سرعت بالاتری برخوردار است. تعریف قطار تندرو و مرز میان این گونه از ترابری ریلی و قطار معمولی بسته به استانداردهای مختلف، متفاوت است.

قطارهای ۴ تخته

قطارهای چهارتخته رایج ترین نوع قطارها در ناوگان ریلی کشور است. استاندارد بودن اندازه کوپه ها و جاگیری صحیح مسافران در این نوع از کوپه ها موجب شده که نه تنها در ایران، بلکه در سطح جهان نیز این نوع از قطارها رواج زیادی در سفرهای طولانی تر داشته باشد. قطارهای غزال، خلیج فارس، سیمرغ، پلورسبز و فدک تنها چند مورد از قطارهای ۴ تخته مشهور هستند. در ادامه قطارهای ایران را در دسته های جداگانه قطارهای ۴ تخته، قطارهای اتوبوسی و قطارهای ۶ تخته معرفی می کنیم و در مورد هر یک از آن ها توضیح می دهیم.

قطارهای شش تخته 

قطارهای شش تخته امکاناتی در حد و اندازه امکانات قطارهای ۴ تخت ندارند، اما این قطارها از کابین هایی با فضای مناسب و زیبا برخوردار هستند. برای مثال قطارهای شش تخته به جای بهره‌گیری از سیستم صوتی و تصویری تنها از سیستم صوتی بهره گرفته اند. در صورتی که خانواده پرجمعیتی داشته باشید و یا قصد سفر به صورت گروهی و یا دانشجویی را داشته باشید قطارهای شش تختی گزینه بسیار خوبی هستند.

منبع: ghatarbar