پولی‌ها یا دنده‌های تایم

پولی تایم (pulley timing) قطعه‌ای است که در تغییر میزان افزایش نیروی اعمالی و حتی جهت اعمال شده به یک بار قابل استفاده می‌باشد که این عمل باعث صرفه جویی در میزان انرژی مصرفی می‌گردد. پولی تایم‌ها‌یی که در پروسه انتقال نیرو و قدرت از آن‌ها استفاده می‌شود و در آن‌ها گزینه سرعت بسیار مهم است از نوع پولی تایم‌های پر مصرف و با دوام هستند.

در واقع اینگونه می‌توان بیان کرد که پولی تایم‌ها برای جا به‌جایی و انتقال قدرت استفاده می‌شوند و به نوعی جایگزین چرخ دنده و زنجیر گردیده است  که در میزان انتقال قدرت و صرفه جویی انرژی بسیار به صنعت کمک کرده است.

بیشتر پولی تایم‌ها از جنس فلزی و مدل استوانه‌ای می‌باشند که قسمت سطح آنها دندانه‌ایی شکل می‌باشد. نحوه قرار‌گیری دندانه‌های پولی تایم به این صورت است که  در مقابل تسمه تایم است و با چرخش پولی تایم در حول یک محور باعث جابه‌جایی تسمه تایم نیز می‌گردد. پولی یا قرقره و یا در اصطلاح عامیانه فولی، چرخی است که بر روی یک محور یا شفت محرک و یا متحرک نصب شده و به کمک تسمه یا کابل، امکان انتقال توان و گشتاور را فراهم می‌سازد. هم چنین از پولی برای تغییر جهت حرکت یا انتقال حرکت استفاده می‌شود. همچنین با استفاده از پولی‌ها با اندازه‌های مختلف، می‌توان سرعت حرکت را افزایش یا کاهش داد.

لازم به توضیح است پولی تایم‌ها نیاز به روغنکاری و روانکاری ندارند و در هنگام کار تقریبا بی‌صدا و کم صدا هستند و در واقع اتلاف انرژِی بسیار اندکی دارد بنابراین دامنه کاربرد پولـی تایـم افزایش می‌یابد پولی تایم‌ها دارای جنس‌های متنوعی هستند و که بر اساس نوع کاربرد، جنس و ابعاد متفاوتی دارند.

 موارد کاربرد و مصرف پولی تایم

• خودرو سازی

• صنایع و ماشین آلات صنعتی

• دستگاه‌های برش لیزر

• دستگاه‌های سی ان سی

• رباتیک

جنس پولی تایم‌ها :

1. جنس پلاستیکی

2. جنس فلزی

3. جنس آلومینیومی

پولی تایم در صنعت رباتیک :

پـولی تایـم pulley timing  قطعه‌ایی نسبتا پر کاربرد در رباتیک می‌باشد که نقش پولی تایم دریک ربات در واقع انتقال جهت نیرو در بین اجزا مختلف است و پـولی تایـم معمولا به صورت مجزا و یا به همراه دنده استفاده می‌شود. در صنعت رباتیک انواع پولی با قطر شافت و قطر بدنه و حالت ترکیبی پولی با چرخ دنده  قرار می‌گیرند.

انواع پولی تایم :

1. پولی تایم ثابت

2. پولی تایم متحرک

3. پولی تایم ترکیبی

در واقع با  مشخصاتی که گفته شد با چرخش خود حول یک محور دنده‌های پولـی تـایم باعث حرکت و رانده شدن تسمه تایم به سمت جلو و عقب می‌گردد. پـولی تایـم در کنار تسمه تایم در کاربردهای گوناگون صنعتی از جمله انتقال حرکت مکانیکی از شافت یک موتور به بار به کار می‌رود.

پولی تایم در حالت ساده‌ترین مدل خود شامل یک رینگ شیار دار با مقطع v شکل یا  o شکل یا رینگ تخت و مسطح است که غالبا با تسمه‌های لاستیکی برای جابه جا کردن قدرت از موتور به بار استفاده می‌شود.

همکاری تسمه و پـولی تایـم به طور مثال در انواع دستگاه‌های سی ان سی، کانوایرهای انتقال ورق کارتن، بسته بندی محصول در انواع دستگاه برش و دوخت کیسه پلاستیک، موتورهای اصلی اکسترودرها و بسیار موارد دیگر دیده می‌شود

در اینجا کاربرد پولی ساده با تسمه بررسی شد و غالبا از مزایای این روش ارزان و به صرفه بودن است اما یک عیب وجود دارد و آن سر خوردن تسمه از روی پولی در هنگام زیاد شدن فشار یا گرم و شل شدن تسمه تایم می‌باشد و به خاطر همین باید دقت کرد تا در هنگام ساخت دستگاه تسمه کاملا محکم رگلاژ شود تا از سر خوردن بیشتر آن جلوگیری گردد البته لازم به ذکر است این موضوع باعث فشار بسیار به یاتاقانها و کاهش طول عمر آنها می‌شود.

در این حالت ضریب انتقال نیرو معمولا کم است (در حدود %50) و به فشار تسمه بر روی پولـی تایـم و ضریب اصطحکاک بین پولی و تسمه بستگی دارد گاهی این سر خوردن و لغزندگی نقش یک فیوز مکانیکی یا کلاج را داشته و از گریپاژ و هنگ کردن در هنگام اضافه بار جلوگیری می‌شود.

از پولی تایم در مواردی که نیاز است نسبت دور، بین موتور و بار کاملا ثابت حفظ گردد و حتی ضریب انتقال قدرت زیاد و حداکثری شود به کار می‌رود. گاهی پولی تایمینگ‌ها (timing pulley) با نام پولی سنکرون (synchronous pulley) هم معرفی شده است که به شکل دندانه دار و با گامها (pitch) و فرمها (profile) متنوع و گوناگون درست شده است و مانند زنجیر نسبت تقریبا ثابتی را بین موتور و بار ایجاد کرده و ضریب انتقال قدرت در آنها نزدیک به %100 است.

منبع: 1abc