قالب‌های تزریقی

اطلاعات کلی

قالب تزریق پلاستیک یک ابزار ضروری در تولید به روش تزریق پلاستیک است که برای شکل‌دهی به پلاستیک مذاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. اهمیت قالب در فرآیند تولید پلاستیک به اندازه‌­ای است که کیفیت قطعه مستقیماً به آن بستگی دارد، از این رو طراحی و ساخت قالب تزریق پلاستیک باید به طور ویژه‌ای مورد توجه قرار گیرند.

اجزاء قالب پلاستیک

بوش اسپرو (Sprue Bushing): قطعه ­ای استوانه‌ای است که کانالی مخروطی شکل در وسط آن وجود دارد. این وسیله قالب را به نازل دستگاه تزریق پلاستیک متصل می‌کند و پلاستیک مذاب از طریق آن به قالب وارد می‌شود.

راهگاه (Runner): کانالی برای عبور پلاستیک مذاب میان بوش اسپرو و گیت است که توسط ماشین‌کاری بر روی بلوک‌های قالب ایجاد می‌شود.

مغزی / سنبه (Core): به بخشی برآمده قالب تزریق پلاستیک گفته می‌شود که سطح داخلی قطعه را شکل می‌دهد. همچنین این بخش با نام نری نیز شناخته شده می‌­شود.

کشویی (Slide): این وسیله که ماهیچه نیز نامیده می‌شود، بخشی از قالب است که برای ایجاد آندرکات در ساختار قطعه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رینگی قالب (Locating Ring):  قطعه‌ای است که بر روی قالب نصب گردیده و کمک می­کند که قالب در موقعیت مناسب بر روی صفحه ثابت گیره دستگاه تزریق پلاستیک نصب شود، به‌گونه‌ایی که نازل دستگاه بر روی بوش اسپرو منطبق گردد.

میله‌های پران (Ejector Pins): میله­ یا پین­ های پران معمولاً میله­ هایی گرد و باریک از جنس فولاد ابزار (سرد کار) هستند که وظیفه آن­ها خارج کردن قطعه از قالب است.

میله‌های راهنما (Guide Pins): این پین ­ها برای منطبق کردن دو نیمه قالب استفاده می‌­شوند.

انواع قالب تزریق براساس ساختار

قالب دو صفحه ای

قالب دو صفحه ای (Two-Plate Mold) دارای یک خط جدایش است و از دو بخش ثابت و متحرک تشکیل می‌شود که معمولاً حفره در سمت ثابت و مغزی در سمت متحرک قرار می‌گیرند. در زمان باز شدن گیره، قطعه از داخل حفره قالب، همراه با مغزی خراج می‌شود، سپس با استفاده از مکانیزم پران، قطعه از مغزی جدا شده و پایین می‌افتد. در صورتی که قالب دارای سیستم راهگاه سرد باشد، قطعه و راهگاه به یکدیگر می‌چسبند و لازم است از یکدیگر جدا شوند.

قالب سه صفحه ای

قالب سه صفحه ای (Three-Plate Mold) دارای دو خط جدایش است، به این صورت که در این قالب ها علاوه بر صفحه ثابت و متحرک، صفحه ­ای میانی نیز وجود دارد که در تقاطع آن با صفحه ثابت قالب، یک درز یا خط جدایش اضافه پدید می‌آید. برای تولید بعضی از قطعات پلاستیکی که دارای شکل هندسی ویژه­ای هستند، وجود دو خط جدایش ضرورت دارد. یکی از مزایای قالب های سه صفحه ای این است که می‌توان قالب را به گونه ای طراحی کرد که در زمان باز شدن گیره، قطعه و راهگاه به صورت خودکار از یکدیگر جدا شوند. این مزیت باعث خودکار شدن فرایند تولید قطعه شده و وابستگی به نیروی کار را کاهش می‌دهد

انواع قالب تزریق براساس تعدادکویتی

قالب تک کویته

قالب تک کویته یا تک حفره ای (Single Cavity Mold)، دارای یک کویته و یک مغزی قالب است و به همین علت در هر ضرب تنها یک قطعه را تولید می‌کند. قیمت این قالب در مقایسه با قالب های دارای بیش از یک کویته، ارزان تر است و برای تولید قطعات بزرگ و قطعاتی با تیراژ تولید پایین، مناسب است.

قالب چند کویته

قالب چند کویته (Multi-Cavity Mold) دارای چند کویته و مغزی یکسان است و در هر ضرب می‌تواند تعداد دو یا چند قطعه را تولید کند. قیمت این قالب به تعداد کویته های آن بستگی دارد و  برای تولید قطعات کوچک و قطعاتی با تیراژ تولید بالا، مناسب است.

قالب ترکیبی

قالب ترکیبی (Family Mold) نوعی قالب دارای دو یا چند کویته است که کویته های آن با یکدیگر متفاوتند و برای تولید قطعات مختلفی ساخته شده اند. از این نوع قالب ها برای تولید مجموعه های پلاستیکی که از چند قطعه گوناگون تشکیل شده اند و تیراژ تولید کمی دارند استفاده می‌شود.

منابع:

https://www.nbmmachinery.com